10/06/2025

IDEKOk bere ezagutza zientifikoa sendotu du doktore berri batekin

IDEKO zentro teknologikoko ikertzaile den Markel Sanzek, horma meheko piezen fresaketa bibrazioak murrizteko teknika berrietan oinarritutako tesia garatu eta arrakastaz defendatu du, kalifikazio onenarekin.

Defentsa hori Euskal Herriko Unibertsitatean (UPV/EHU) egin zen nazioarteko ospe handiko epaimahai baten aurrean: Mikel Arizmendi (Tecnun – Nafarroako Unibertsitatea), Niccolò Grossi (Florentziako Unibertsitatea), Amir Rashid (KTH, Estokolmovko Teknologia Institutua) eta bertako irakasleak Aitzol Lamikiz eta Amaia Calleja.

IDEKOk, Basque Research and Technology Alliance (BRTA) aliantzako kide diren teknologia zentro gisa, bere ikerketa-talentuaren aldeko konpromisoa sendotu du doktore bat gehiago gehituz ikerketa-taldeari.

IDEKOko Dinamika eta Kontrola taldean hasi zuen Markel Sanzek bere ibilbide profesionala, Master Amaierako Lana bertan eginez. Ondoren, horma meheko piezen fresaketaren erronka teknologikoari heldu zion bere tesi doktoralean, bibrazioekiko duten joeragatik fabrikazio zehatzaren esparruan erronka nagusietako bat den arloan.

Bere lana hiru arlotan egin da:

• Prozesuaren modelizazio aurreratua, fresaketa multiaraxeetako simulazioak eta erroreen aurreikuspenarekin.
• Parametro eta tresnen optimizazioa, horretarako, formula analitikoak aplikatu dira, geometria berriztuak eta fresatzeko diseinu bereziak aztertuz (hala nola fresa sinusoidalak).
• Piezen dinamika hobetzea, tunegarrizko utillajeen bitartez edo 3Dn inprimatutako materialak (adibidez, Inconel) erabiliz.

Markelek berak adierazi duenez, "tesi honek IDEKOn oraindik landu gabeak ziren eremuetan espezializatzeko aukera eman dit; lehenago, makina edo kontrol-sistemaren bibrazioetan zentratu gara soilik. Ikerketa honekin, horma meheko piezen mekanizazioan gaitasun berriak gehitu ditugu".

Orain arte mekanika zehatzaren konplexutasunak eta soiltasun handiko egiturek eskaintzen dituzten erronka errealak modu eraginkorragoan aurre egiteko aukera ematen du ikerketa honek. Horiek sektore estrategikoetan gero eta gehiago eskatzen dira.

IDEKOtik, zorionak eman nahi dizkiogu Markeli lorpen handi honengatik eta fabrikazio aurreratuaren arlo kritiko batean egindako ekarpenarengatik. Bere lanak gaitasun teknologikoak handitzeaz gain, zentroaren posizioa indartzen du mekanizazioko erronka konplexuenetarako soluzioen garapenean.

Markelen ekarpenarekin, IDEKOn 36 doktore daude gaur egun; horrek plantilla osoaren %28a osatzen du – zenbaki hau azken hamarkadan etengabe hazi da. Datu honek zentroa erreferentziazko inguru bihurtzen du fabrikazio aurreratuan ikertzaile karrerak garatzeko.